Formularz A1

Co to jest formularz A1? I do czego jest potrzebny? Kto może o niego się starać?

Co to jest formularz A1 ?

Formularz A1 to zaświadczenie potwierdzające, jakim przepisom dotyczącym zabezpieczenia społecznego podlega wymieniona w nim osoba. Zaświadczenie to jest zawsze wydawane przez państwo, którego przepisy prawne dotyczą tej osoby. Zaświadczeniem A1 potwierdzamy, któremu ustawodawstwu w zakresie zabezpieczenia społecznego podlega dana osoba. Zaświadczenie może zostać wydane, jeśli spełnione są warunki wynikające z przepisów prawa unijnego.

Do czego służy dokument A1 ?

Jeśli wybierasz się w podróż służbową za granicę (państwo członkowskie UE lub państwo, z którym Republika Czeska zawarła międzynarodową umowę o zabezpieczeniu społecznym), musisz złożyć wniosek o formularz A1, czyli „Potwierdzenie przestrzegania przepisów dotyczących zabezpieczenia społecznego” .

Po wystawieniu tego dokumentu z właściwego czeskiego OSSZ składka ubezpieczeniowa zostanie opłacona w Czechach. Ubezpieczenie zdrowotne zostanie wówczas opłacone również w odpowiedniej czeskiej kasie chorych.

Formularz A1 jest formularzem wymaganym przez prawo (zgodnie z § 104 ust. 3 ustawy nr 187/2006 Dz.U. o ubezpieczeniu chorobowym). Właściwy Powiatowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych (OSSZ) jest proszony o ocenę zgodności z przepisami prawa i wydanie zaświadczenia A1. Zaświadczenie A1 można wydać tylko na okres 24 miesięcy. O wydanie tego zaświadczenia można wnioskować wielokrotnie.
Kiedy należy złożyć wniosek o wydanie A1

Wnioskodawca jest pracownikiem, który może upoważnić swojego pracodawcę do otrzymywania korespondencji wysyłanej przez OSSZ/PSSZ/MSSZ Brno/ČSSZ w sprawie tego wniosku.

W przypadku pracy za granicą wyróżniamy dwie podstawowe sytuacje osoby fizycznej, pracownika:

a) delegowanie pracownika
b) równoczesne wykonywanie czynności
a) oddelegowanie pracownika

Delegowanie pracownika będzie rozpatrywane w przypadkach, gdy pracownik zwykle pracuje w Czechach, gdzie znajduje się również siedziba jego pracodawcy, a pracownik jest jedynie czasowo delegowany przez pracodawcę z Czech do innego państwa członkowskiego UE.

Są to np. sytuacje „czasowego oddelegowania” pracownika do pracodawcy mającego siedzibę w innym państwie członkowskim, wysłanie pracownika w zagraniczną podróż służbową, wysłanie w celu wykonywania pracy, udział w zagranicznym szkoleniu lub konferencji itp.
b) Jednoczesne wykonywanie czynności

Równoczesne wykonywanie czynności będzie rozpatrywane w przypadkach, gdy pracownik będzie wykonywał pracę na rzecz pracodawcy w dwóch lub więcej państwach członkowskich.

Jest to np. sytuacja, gdy pracownik wielokrotnie wyjeżdża do pracy za granicę, lub naprzemiennie między różnymi stanami, w których pracuje przez krótki czas.

Osoba fizyczna mająca stałe lub zarejestrowane miejsce zamieszkania na terytorium Republiki Czeskiej, która jest najemna lub prowadzi działalność na własny rachunek na terytorium dwóch lub więcej państw członkowskich Unii Europejskiej, jest zatem zobowiązana do powiadomienia o tym fakcie właściwego OSSZ w terminie 30 dni od daty rozpoczęcia takiego zatrudnienia.

Z wnioskiem o wydanie zaświadczenia A1 może wystąpić:

- pracodawca,
- osoba wykonująca pracę na własny rachunek,
- pracownik.